بررسی توزیع عمودی رسوبات بادی توفان‌های گرد و غبار در منطقه سیستان

نویسندگان

• محسن رضائی ترشیزی 1
 عباس میری 2

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکدة آب و خاک، دانشگاه زابل، ایران.

2 استادیار، دانشکدة آب و خاک، دانشگاه زابل، ایران.

چکیده

وقوع خشکسالی های پی درپی در منطقه سیستان شرایط را برای تشدید فرسایش بادی و رخداد توفانهای گرد و غبار فراهم کرده است. به منظور مهار این پدیده ها بررسی آن ها از جنبه های مختلف ضروری است. بررسی توزیع عمودی رسوبات بادی برای ارزیابی مقدار انتقال رسوبات و اعتبارسنجی مدل های فرسایش بادی و همچنین شناخت سازوکار انتقال ذرات اهمیت دارد. در پژوهش حاضر شش رخداد توفان گرد و غبار در بازه زمانی چهار ماهه سال 1397 در منطقة سیستان بررسی شد و توزیع عمودی رسوبات بادی طی این رخدادها تحلیل شد. برای واکاوی هر رخداد، داده های لحظه ای سرعت باد، دید افقی و غلظت PM10 ثبت شده در ایستگاه هواشناسی زابل به طور همزمان دریافت شد. در هر رخداد توزیع عمودی رسوبات بادی با نصب رسوب گیرهایی در 7 ارتفاع از cm20 تا cm700 در منطقه نیاتک سیستان بررسی شد. نتایج نشان داد که رخدادهای مورد بررسی از شدت زیادی برخوردار بودند؛ به طوری که بادهای با سرعت m/s 16-19 بیشترین مدت زمان وزش را داشتند. دید افقی در بیشتر اوقات به کمتر از m 1000 و غلظت PM10  به بیشتر از μg m-3m-3 2000 و در برخی موارد μg m-3 8000 رسید. بیشترین  و کمترین مقدار رسوبات بادی به ترتیب در رخدادهای 3، 4 و 1 مشاهده شد. مقدار رسوبات با سرعت و مدت زمان وزش باد ارتباط داشته و بین غلظت PM10 ثبت شده در ایستگاه هواشناسی و مقدار رسوبات جمع آوری شده وابستگی نزدیک مشاهده شد. همچنین بین مقدار رسوبات و ارتفاع رابطه منفی و نمایی برقرار است.

 

مقاله : بررسی تاثیر پذیری محصولات زراعی خوزستان از ریزگردها

بررسی تاثیر پذیری محصولات زراعی استان خوزستان از ریزگردها

مریم ملاشاهی

محمدرضا یزدانی

اسحاق فرجی

فرمت دانلود : pdf

چکیده :

خسارت و یا کاهش درآمد در بخش کشاورزی از عمده زیان های اقتصادی پدیده گرد و غبار در استان خوزستان به شمار می رود. با توجه به این که تولید محصولات کشاورزی یکی از عوامل بسیار وابسته به شرایط آب و هوایی است که احتیاجات انسان را از جهات مختلف تامین می نماید. لذا تغییر در کیفیت پارامترهای اقلیمی می تواند در عملکرد محصولات کشاورزی نقش بسزایی داشته باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی اثرات زیانبار ریزگردها بر محصولات کشاورزی و نیز ارائه راهکارهایی جهت جلوگیری و به حداقل رساندن خسارات و شدت این پدیده زیانبار جوی برفراز آسمان کشور و آثار سوء آن بعد از ترسیب، بر بخش های مختلف می باشد. برای انجام این کار به کمک داده های دریافتی از اداره کل محیط زیست و اداره کل هواشناسی استان خوزستان، آمار روزانه ریزگردها و میزان دید افقی مربوط به آن در 10 ایستگاه سینوپتیک استان خوزستان به صورت روزانه، ماهانه و سالیانه محاسبه گردید؛ همچنین ارتباط این داده ها با اطلاعات دریافت شده مربوط به میزان تولید وخسارات محصولات کشاورزی از اداره کل جهاد کشاورزی استان خوزستان بررسی شد. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که افزایش درتعداد روزهای همراه با ریزگردها، موجب افزایش در میزان خسارات و نیز کاهش تولید محصولات کشاورزی در سطح استان خوزستان همراه است. هم    در تمامی محصولات مورد مطالعه بیشترین میزان خسارت را داشته است. - چنین در بین سال های مختلف، سال 88   شاهد - با مقایسه تعداد روزهای همراه با گردوغبار در سال های مد نظر مشاهده شد که درست در همین سال  88 بیشترین تعداد روز همراه با گردوغبار بوده ایم. این مطلب نمایانگر تاثیر پذیری میزان خسارات وارده از پدیده گردوغبار  می باشد.

منبع :  اولین کنفرانس بین المللی گرد و غبار